Page 6 - NU 120
P. 6


TEMAT NUMERU



Należności ZUS

Odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych
za zaległości składkowe


Członkowie zarządu spółek kapitałowych (spółek z ograniczoną odpowiedzial- Podkreślić trzeba, iż do wyłączenia odpo-
nością i spółek kapitałowych) odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem wiedzialności członków zarządu nie ma
za zaległości składkowe powstałe w czasie pełnienia przez nich obowiązków znaczenia, kto zgłosił żądanie ogłoszenia
członków zarządu tej spółki, jeżeli egzekucja prowadzona przeciwko spółce upadłości (wszczęcia postępowania układo-
okazała się bezskuteczna. wego) – byleby tylko zostało to uczynio-
ne w terminie (wyrok NSA z 19 listopada
Odpowiedzialność ta jest konsekwencją podstawie okoliczności wynikających z czyn- 2001 r., sygn. akt I SA/KA 1734/00, opubl.
odpowiedniego stosowania do zaległości ności przeprowadzonych w postępowaniu w POP 2002 nr 4, poz. 102).
składkowych art. 116 Ordynacji podatko- egzekucyjnym, a udowodnienie spełnienia
wej. Odpowiedzialność jest solidarna, co tej przesłanki należy do organu właściwego Postępowanie układowe
oznacza, że organ rentowy może dochodzić w sprawach ubezpieczeń społecznych (zob. Przy wniosku o wszczęcie postępowania
całości lub części świadczenia od wszystkich m.in. wyrok SN z 6 czerwca 2013 r., sygn. układowego, oprócz rozważania, czy został
członków zarządu, od kilku z nich lub od akt II UK 329/12, opubl. w LEX nr 1331292). on złożony we właściwym terminie, powin-
każdego z osobna. Aż do zupełnego zaspoko- na być wzięta pod uwagę okoliczność, że
jenia wierzyciela wszyscy dłużnicy pozostają Zgłoszenie wniosku proponowany przez dłużnika układ został
zobowiązani (nie jest możliwe uwolnienie się o ogłoszenie upadłości przyjęty przez zgromadzenie wierzycieli,
od odpowiedzialności poprzez podzielenie Dłużnik, nie później niż w terminie dwóch a sąd go zatwierdził.
długu i zapłacenie części). Ten natomiast czło- tygodni od dnia, w którym wystąpiła pod-
nek zarządu, który zapłaci zaległość, może stawa do ogłoszenia upadłości, ma obowią- W ażne
dochodzić od pozostałych członków zarządu zek zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie
w drodze roszczeń regresowych zwrotu części upadłości (przepisy prawa upadłościowego Złożenie we właściwym czasie wniosku
zapłaconych należności składkowych. i naprawczego). Dłużnika, będącego spółką o wszczęcie postępowania układowego
Do uwolnienia się od odpowiedzialno- kapitałową, uważa się za niewypłacalnego, nie zwalnia członka zarządu spółki z o.o.
ści członek zarządu musi wykazać jedną jeżeli nie wykonuje swoich wymagalnych od odpowiedzialności za zaległości
z następujących przesłanek: zobowiązań pieniężnych, a także w sytuacji składkowe powstałe po zatwierdzeniu
1) zgłoszenie we właściwym czasie wnio- gdy jego zobowiązania przekroczą wartość układu, a zawarcie układu i jego
sku o ogłoszenie upadłości lub wszczęcie jego majątku, nawet wówczas gdy na bieżąco realizacja nie wyklucza powstania stanu
postępowania układowego, te zobowiązania wykonuje. niewypłacalności spółki, uzasadniającego
2) brak winy w niezgłoszeniu wniosku złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości,
o ogłoszenie upadłości lub niewszczęciu W ażne jeżeli spółka nie spłaca nieobjętych
postępowania zapobiegającego ogłoszeniu układem należności publicznoprawnych
upadłości (postępowania układowego), Właściwym czasem dla zgłoszenia wniosku powstałych przed jego zawarciem
3) wskazanie mienia spółki, z którego egze- o upadłość nie jest ani krótkotrwałe i należności powstających na bieżąco
kucja umożliwi zaspokojenie zaległości wstrzymanie płacenia długów na skutek (zob. wyrok SN z 19 marca 2010 r.,
składkowych spółki w znacznej części. przejściowych trudności, ani też sygn. akt II UK 258/09, opubl. w OSNP
całkowite zaprzestanie płacenia długów 2011 nr 17–18, poz. 239).
Bezskuteczność egzekucji w następstwie wyzbycia się przez podmiot
Jak podkreślono w uchwale składu siedmiu gospodarczy całego (lub prawie całego) Niezawinione niezgłoszenie
sędziów SN z 13 maja 2009 r. (sygn. akt majątku, lecz chwila, kiedy wiadomo już, wniosku
I UZP 4/09, opubl. w OSNP 2009 nr 23–24, że dłużnik nie będzie w stanie zaspokoić Niezgłoszenie we właściwym czasie wnio-
poz. 319), bezskuteczność egzekucji z mająt- wszystkich swych zobowiązań. Określenie sku o ogłoszenie upadłości lub zaniechanie
ku spółki z ograniczoną odpowiedzialnoś- tej chwili powinno być ujmowane podjęcia postępowania układowego uwalnia
cią, o której mowa w art. 116 § 1 Ordynacji elastycznie w zależności od okoliczności członków zarządu od osobistej odpowie-
podatkowej w związku z art. 31 ustawy konkretnego wypadku, właściwy bowiem dzialności za długi zarządzanego podmiotu
z 13 października 1998 r. o systemie ubezpie- czas do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie tylko przez wykazanie braku winy.
czeń społecznych, zwanej ustawą systemową, upadłości jest przesłanką obiektywną, Zastosowanie tych przepisów wymaga usta-
może być stwierdzona wyłącznie w postępo- ustalaną w oparciu o okoliczności lenia czasu, w którym członek zarządu – ze
waniu w sprawie egzekucji należności z tytułu faktyczne każdej sprawy, do określenia względu na zaprzestanie płacenia długów
składek na ubezpieczenia społeczne, poprze- której nie ma znaczenia subiektywne spółki – nie działając na szkodę, lecz w inte-
dzającym wydanie decyzji o odpowiedzialno- przekonanie członków zarządu spółki resie wierzycieli powinien, lecz bez swej
ści członka zarządu spółki za te należności. (wyrok SN z 14 lutego 2012 r., sygn. akt winy nie zgłosił wniosku o wszczęcie postę-
Bezskuteczność egzekucji stwierdza się na III UK 24/11, opubl. w LEX nr 1130394). powania umożliwiającego równomierne
i niesymboliczne zaspokojenie dłużników
PRZYKŁAD ABC spółka z ograniczoną odpowiedzialnością przestała regulować swoje wymagalne winy członka zarządu spółki z ograniczoną
1. ZŁOŻENIE WNIOSKU O OGŁOSZENIE UPADŁOŚCI PRZEZ WIERZYCIELA
spółki. Warto pamiętać, iż winę lub brak
odpowiedzialnością w niezgłoszeniu wnio-
zobowiązania, członkowie zarządu nie złożyli w czasie właściwym wniosku o upadłości. Sytuacja
fnansowa spółki pogarszała się następnie wyjątkowo szybko. Jak się jednak okazało, wierzyciel
sku o ogłoszenie upadłości lub o wszczęcie
spółki złożył w czasie właściwym wniosek o ogłoszenie upadłości ABC sp. z o.o. Bez znaczenia
w odniesieniu do chwili, w której powstał
pozostaje, kto złożył przedmiotowy wniosek – istotne dla członków zarządu spółki jest postępowania układowego należy oceniać
wyłącznie to, aby został złożony w czasie właściwym. obowiązek zgłoszenia takiego wniosku,
ZESZYTY UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH 22 STYCZNIA 2015 r.| 6
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11